IZLOŽBA koja od decembra prošle do marta ove godine, predstavlja fotografske radove naših umetnika u Galeriji 937, u američkom gradu Pitsburgu nosi naziv “Vetar se u noći podigao i odneo nam planove” (The Wind Got Up in the Night and Took Our Plans Away).
“Ljudi iz baraka”, Foto Ivan Arsenijević
Preuzet je iz filma Srđana Keče “Muzej revolucije”, a iskaz se odnosi na svojevremeno izjalovljen plan da se, prema viziji velikog arhitekte Vjenceslava Rihtera, 1961. izgradi “Muzej revolucije naroda i narodnosti Jugoslavije”, između SIV-a i zgrade CK.
Postavku čiji su kustosi Miroslav Karić i Slađana Petrović Varagić, a organizator Rejčel Kilipa, čine radovi autora i umetničih kolektiva, koji pripadaju različitim generacijama, a kojima je zajednički pristup fotografiji: koriste je kao sredstvo istraživanja kompleksnih društvenih i političkih fenomena i kulturnih tranzicija u Srbiji.
Foto Mihajlo Vasiljević Familiar Objects, Mihajla Vasiljevića
Na izložbi su se tako našla dela sa motivima iz savremenog urbanog i ruralnog života, ali i istorijski događaji u Jugoslaviji i posle njenog raspada. Pre svega se to odnosi na radove od osamdesetih godina prošlog veka do danas, na kojima je jasno uočljivo na koji je način fotografija odražavala promene u političkim i ideološkim sistemima i njihov uticaj na kulturne vrednosti.
Foto Ivan Petrović So i svetlo, Ivan Petrović
– Takođe, izložba analizira dokumentarne prakse kroz umetnička dela koja su rezultat dugoročnih istraživanja, pokazujući kako fotografija može da zabeleži i dešifruje načine na koje ljudi percipiraju promenljivu stvarnost i sa njom ostvaruju interakciju – objašnjava Miroslav Karić. – Odabrani radovi deset umetnika i tri kolektiva predstavljaju tranziciju kroz koju Srbija prolazi – od socijalizma do kapitalizma – kroz lične uspomene, istorijski revizionizam, industrijsko nasleđe, izolaciju tokom devedesetih, pa do osvrta na društvena kretanja danas u Srbiji.
Nagrađivani dokumentarci
IZLOŽBU prati i program srpskog dokumentarnih filmova u bioskopu “Haris” (Harris Theatre) na čijem repertoaru su ostvarenja reditelja mlađe generacije. Obuhvata osam kratkometražnih, srednjemetražnih i dugometražnih dokumentaraca koji su imali svetske premijere, prikazivanja ili bili nagrađivani na najznačajnijim svetskim festivalima ovog žanra. Bave se temama slobode, arhitekture, kulturnog nasleđa Srbije i brojnim drugim pitanjima društvene svakodnevice. Do sada su prikazani “Portret umirućeg džina” Stefana Đorđevića, “Muzej revolucije” Srđana Keče, “Rampart” Marka Grbe Singa i “Prizvan i pozvan” Luke Papića i Srđe Vuča. Predstoje projekcije filmova “Prilagođeni” Dejana Petrovića i “Pejzaži otpora” Marte Popivode – 9. februara, odnosno “Centar” Ivana Markovića i “Govori da bih te video” Marije Stojnić – 15. marta.
Ovakav raspon tema, prema njegovim rečima, omogućava raznovrsne poglede na fotografiju i omogućava posetiocima da upoznaju složenu istoriju Srbije, istovremno naglašavajući ideju da je pejzaž ljudskih sudbina višeslojan i da su sva mesta na svetu u stalnom stanju tranzicije. U tom kontekstu u Galeriji 937 izloženi su radovi Aleksandrije Ajduković, Milana Aleksića, Ivana Arsenijevića, Borisa Burića, Goranke Matić, Vesne Pavlović, Ivana Petrovića, Katarine Radović, Mihaila Vasiljevića, Srđana Veljovića, kao i kolektiva Belgrade Raw, “Jednostavno rečeno” i “Kamerades”.
Foto Aleksandrija Ajduković Bića iz budućnosti, Aleksandrije Ajduković
Deo postavke je i umetnička instalacija u javnom prostoru kolektiva Belgrade Raw, i to u ulici u centru Pitsburga koja se zove Titov put (Tito Way). Ceo projekat odvija se pod okriljem Kulturnog fonda Pitsburga, a sponzorisala ga je Njujorška fondacija za umetnost.
